Ina van Keulen-Schuiling

Bad Nieuweschans, de meest noordelijke plaats aan de Duitse grens in de provincie Groningen, is in 1628 in opdracht van de stadhouder Ernst Casimir van Nassau op de toenmalige Dollarddijk van de in 1605 bedijkte nieuwe polder (Bunderneuland) als vesting aangelegd ter vervanging van Oude Schans.

Nieuweschans kreeg een regelmatige vijfhoekige grondvorm, werd van bastions voorzien en door wallen en grachten omgeven. Twee poorten, de Bellingwolderpoort en later ook de Winschoterpoort gaven toegang tot de vesting.
Binnen de schans ontstond een regelmatig stratenpatroon met in het midden een brede hoofdas, waarop geëxerceerd werd.

In vredestijd bestond de bezetting in de schans uit twee compagniën voetvolk en enig artillerie. De vesting werd in de loop van de 17e en de 18e eeuw nog versterkt en uitgebreid.

Maar bij het tweehonderdjarig bestaan in 1828 was er geen reden tot vreugde. De wallen en versterkingen waren verwaarloosd. Een garnizoen ontbrak en de handel met Duitsland was sterk teruggelopen.

Het zou nog tot 1870 duren, voordat de regering het besluit nam de vesting op te heffen. De gehele ontmanteling heeft 35 jaar in beslag genomen. Van de vesting bleef weinig over. Nog te herkennen was de oude vestingweg in het centrum. De vestingvorm was alleen in de verkaveling van een deel van het stratenplan terug te vinden.… (más)