Het is mij niet goed duidelijk geworden wat Thomas Roosenboom met deze betrekkelijk korte roman wil zeggen, waar het boek eigenlijk over gaat. Lou Baljon, groot, log, lang blond haar, een en zijn vriend Eddy besluiten na de middelbare school in 1973 een leven in de bijstand te gaan leiden en dat lukt Lou ook. Het wordt een leven achter de schermen of achter de knoppen, grotendeels terzijde van de burgerlijke wereld. Eerst 10 jaar als roadie, die alles regelt voor een Arnhemse amateurrockband, gelukkige tijden waarin hij gewillige meisjes neukt in het busje en een heel enkele keer op de gitaar mag spelen. Dan, intussen mank geworden, verhuist hij naar het (achterlijke) Zevenaar op advies van Eddy,, zijn influisteraar, die daar woont en begint daar een opnamestudio, in principe voor rockmuziek. Maar, zoals de bandleden huisvaders werden, zo worden zijn klanten uiteindelijk de carnavalsvereniging en de musicalvereniging tot afkeer van Lou. Verder verdient hij zijn geld als bruidsfotograaf met een originele invalshoek. En tenslotte kraakt hij, met volledige hulp en instemming van de wethouder, een oude garage waar hij een bioscoop voor horrorfilms inricht. Alles opzettelijk amateuristisch opgezet, met in Amsterdam gehuurde dvd’s, zonder plaatsbewijzen, kassa of uitleg. Als ook dat doodloopt, komt het idee van de rode loper, zoals alle andere ideeën in het boek van een theorie voorzien door Eddy: er worden avonden georganiseerd waarop wie betaalt over een rode loper de bioscoop in schrijdt, tegen meerprijs afgeleverd door een limousine en door het publiek toegeroepen met je (tevoren doorgegeven) naam. Wanneer je eenmaal binnen bent kun je jezelf over de rode loper zien lopen, een toppunt van narcisme dat de mensen enorme bevrediging geeft. Lou wordt sterk aangetrokken door Eddy’s nichtje Lena wanneer hij haar voor de eerste keer op de rode loper ziet. Daarna wordt hij haar vaste begeleider, met enige strubbelingen. Lou staat buiten de wereld, wat hij deels altijd wilde, maar wat moeilijker wordt naarmate hij ouder wordt. Hij heeft nog nooit een glas wijn gedronken, een vrouw op bezoek gehad, een huis gehad. Maar Lena is nog tienmaal zo autistisch als Lou (wat vreemd is want zij werkt wel). Het boek eindigt met het verlangen van Lou die kijkt naar het glas wijn dat Lena zou kunnen komen drinken. Maar
Natuurlijk kan Roosenboom mooi formuleren en er zitten heel wat vooruit-en terugverwijzingen en motieven in het boek, zoals het Beatlesnummer Blackbird dat de Arnhemse band al speelt en Lou, en Eddy en zijn vrouw Riet en Lena aan het eind spelen en zingen. Naast Lou’s gitaar spelen Eddy en Riet de accordeon en ukelele, instrumenten die voor Eddy symbool staan voor (zijn) mislukking. Maar wat ik met het boek als geheel aan moet, waarom het plotseling mank worden van Lou, het thema van de rode loper dat al vroeg in het boek door andere hoofdstukken ‘heengesneden’ is, de soms satirische kleine stukjes, de vanzelfsprekende onmaatschappelijkheid van Lou en zijn verlangen naar Lena dat hij niet duidelijk kan maken en zij niet wil of kan ontvangen, dat weet ik eigenlijk niet. De roman maakt op mij. Toch ook de indruk van een tussendoortje. ( )

Dat ik aanvankelijk niet echt enthousiast was, had alles vandoen met de nogal beperkte invalshoek van waaruit dit verhaal geschreven is. Misschien was de formule van een roman ook wat te hoog gegrepen voor dit verhaal dat wel potentieel heeft. En misschien dat een lezer die al warm wordt bij namen als een witte Fender, of The Golden Earring en zich thuis voelt in repetitieruimtes, crewbus of opnamestudio hier helemaal anders over denkt. Bij mij in elk geval deden de eerste 200 pagina’s geen vonk overslaan. Toch hou ik aan deze roman geen slecht gevoel over. ( )

De Rode Loper is een enorme tegenvaller. En dat voor een boek dat zo op het oog niet kán tegenvallen. In de eerste plaats staat op de kaft de naam Thomas Rosenboom, een van mijn favoriete Nederlandse schrijvers. In de tweede plaats staat op de kaft een prachtige witte fender bass. Ten derde: het verhaal gaat over bandjes, roadies en studio's. Dat kan niet stuk denk je dan. Dat kan dus wel.

Hoofdpersoon van het boek is Lau. Lau is notoir uitkeringsafhankelijk, woont doorgaans bij hospita's die voor hem koken en heeft een hernia opgelopen door zijn roadiewerk. Hij leidt een bijzonder saai leven en is in het geheel niet interessant of aansprekend, evenals de overige karakters trouwens. In de 70's is hij roadie van een onbeduidend bandje, in de 80's heeft hij een opnamestudio en is hij fotograaf van bruiloften, in de 90's begint hij een undergroundbioscoop in een gekraakt pand in Zevenaar. Daar bedenkt hij het concept 'de rode loper': bezoekers mogen over de rode loper paraderen en kunnen zich snel daarna terugzien op het bioscoopscherm. Voer voor narcisten dus. Die zijn er veel, dus het wordt een succes. Lau's leven is tot dat moment niet bepaald een succes, ook niet wat het aangaan van relaties betreft. De rode loper en de opnamestudio brengen hem uiteindelijk bij een mensenschuwe vrouw waar hij een zekere liefde voor opvat. Eind goed... Of verklap ik nu te veel?

Waarom valt het boek me tegen? Tsja... De herhaling van een paar flauwe metaforen (ukelele versus gitaar, dwangstand, fade out) irriteert me. Er zijn genoeg boeken waar op één pagina drie betere metaforen staan, en die worden dan niet herhaald. De drie toch behoorlijke verschillende periodes worden nauwelijks uitgewerkt, terwijl juist dat historische kader in eerdere werken van Rosenboom zo prachtig werd opgetuigd. Er wordt erg weinig aan de verbeelding overgelaten. Hele pagina's staan volgeschreven over alle stappen die gevolgd worden bij het opzetten van een podium of het inrichten van een studio, waarna dan weer tijden echt niets gebeurt. De schrijver wil vast de momenten van levende versterving afwisselen met uitbarstingen van energie, mij doet het trucje niets. Het uitstapje naar een rode loper in Berlijn is misplaatst en enkel opgenomen om het rode-lopermotief nog enige substantie te geven. De karakters lopen door het boek als sprookjesfiguren buiten een sprookjesboek. Rosenboom maakt vaker enigszins abstracte sprookjesfiguren van zijn karakters, maar dat valt in eerdere werken niet op omdat de (historische) context daar veel sprookjesachtiger is en de karakters dus beter op hun plaats zijn.
Omdat het een boek van Rosenboom is heb ik het uitgelezen, anders had ik niet het einde gehaald. Je verwacht dat er nog een briljante twist komt, een fantastisch beeld, een mooie vondst. Helaas... volgende keer hopelijk beter. ( )