Het overlijden van de moeder van de schrijver en van de moeder van de dochter van de schrijver noopt tot een terugkijken en teruggrijpen naar voorgaande generaties, het ondervragen van herinneringen en familiegeschiedenissen, een zoeken naar verdwenen of verdwijnende moeders en vaders en een zoektocht naar een startpunt voor een nieuw begin, een boek. Espedals stijl is bijzonder: 'de roman als poëzie', perspectieven verschuiven voortdurend, net als plaats en tijd, en het is ook voor de lezer voortdurend klauteren naar een houvast - wat voor een aangename en prikkelende verwarring, en gaandeweg ook herkenning zorgt. Een beetje vreemd wel dat Espedal dit 'spel' naar het einde toe heel even loslaat voor een eerder rechtlijnig 'portret van de jonge schrijver'. ( )

Aanvankelijk lijken dit dagboeknotities, met een heel poëtische inslag, na enkele dramatische gebeurtenissen in het leven van de auteur. Die hebben zowel met de dood van zijn ex-vrouw als van zijn moeder te maken. Geleidelijk aan gaan de notities over in prozatekst, maar dan nog heel aarzelend, nogal verward, zoekend. Het is duidelijk de auteur zich een uitweg zoekt uit een voor hem traumatisch gegeven. En daarbij grijpt hij terug naar het leven van zijn ouders en grootouders, een problematisch leven met als telkens terugkerend thema de leegte van het bestaan. Espedal vergt met deze verschuivingen (soms letterlijk verschuivingen tussen personages, soms magisch-realistische elementen en een voortdurend springen tussen heden en verleden) wel heel wat van de lezer.

In veel opzichten moest ik denken aan Knausgard en zijn “Mijn Strijd” die iets gelijkaardigs doet, maar dan over veel meer pagina’s gespreid: een mens die schrijvend met zichzelf in het reine probeert te komen. Ik moet eerlijk toegeven dat ik niet goed weet wat ik van dit boekje moet denken. De poëtische passages zijn prachtig, aangrijpend, sprekend, maar de proza-gedeelten roepen voortdurend raadsels op en voldoen veel minder. Dit boek lijkt vooral om taal te gaan, en hoe we in taal, schrijvend, beschrijvend proberen vat te krijgen op de weerbarstige realiteit. Literaire is dit uitermate boeiende lectuur, maar doordat Espedal nauwelijks ingaat op échte gevoelens en emoties geeft dit boekje uiteindelijk een erg klinisch-kil gevoel. Om één of andere reden roept het bij mij het beeld op van een verweerde steen. Misschien nog eens te herlezen. ( )

http://msarki.tumblr.com/post/89708513903/against-art-by-tomas-espedal



The first sentence must be soft.

Of course, I do not at all agree with the above statement. My own writing instruction impressed upon me by a teacher infamously tyrannical in his editing, as well as with his friends, taught me to instead be hard. No matter what, you must be hard and stay hard. He said there would be no other chance in which to be heard unless the sentence was a strong one and unexampled in its feeling. But certainly Tomas Espedal has every right to speak his mind and relate his experience as a writer and as a friend. Except Espedal, and his friends, for the most part, remain hidden inside his head and between the pages of the books he has read and written. And he is not at all unlike myself except in matters of my own virtual online relationships nurtured within a select group of like-minded readers. And there is nothing wrong with this scenario either.

Against Art is a book I will most likely read again. There was much I lost in the opening pages and it took me most of the book to catch up and get the gist of what he was perhaps getting to. Because I have not been properly introduced to this Norwegian writer prior to my reading of this particular title, I have no frame of reference in which to judge this book beyond the words in it and the dust jacket cover. It seems he passes the Sarki audition. And I want to believe that Espedal is an important writer and one I will hear and read much more from in the near future. Until then I will have to wait to draw a more educated and informed conclusion. I do know he once agreed to dress up in a white wedding gown and pose for a young woman’s art project. Me thinks he must be comfortable in his skin or at least willing to manifest a fellow Hemingway proclivity. His mother supposedly read many books written by progressive women writers and Tomas gobbled them up as soon as she was finished reading them. He purportedly read so many of these so-called feminist writers that he at one time wanted to be a woman himself. If memory serves his fantasy lasted all of two months.

So how much of Espedal’s writing is fiction or some myth he might be perpetrating? And does it even matter in the long run what is and what isn’t? The sentences are either good or they are found lacking. The text either follows us after the end or it hides inside the countless other books that have already been written. Espedal claims in his journal here to want to write novels that are poetic. That is an admirable and lofty idea, and one that is harder to do I think than simply putting down a good story. But that is coming from a poet like myself who has his own lofty goals and has yet to achieve a final satisfaction on his page. Though a translation from the original Norwegian, Against Art came across to me as something quite outstanding on its own in a language well-written that surprisingly left me feeling satisfied. ( )

Espedal har længe stået på min liste over forfattere, som jeg gerne ville stifte bekendtskab med, og derfor var de helt perfekt, at hans lille roman(?) Mod kunsten fra 2009 var på programmet i min læsekreds i denne uge. Det kan godt være, at bogen er lille, men tematikkerne er store.

Vi møder jeg-fortælleren, der har mange træk tilfælles med Espedal selv, da han er i dyb krise. Det er to dødsfald, der martrer ham: Hans egen mor, der er død i april, og hans ekskone, der er død i september, så han nu er alene med den ene af de to døtre. Det virker, som om det drejer sig om samme år, men i virkeligheden er moderen nok død adskillige år tidligere. Sorgen er bare aldrig blevet bearbejdet, og nu dukker det hele så op til overfladen igen.

Romanen følger fortælleren fra krise til en ny begyndelse, og han finder vejen ud ved at søge tilbage. I glimt ser vi bedsteforældrenes liv, og han dramatiserer højdepunkterne i slægtens historie. De små anekdoter, der er blevet mytiske, men som han aldrig selv har oplevet. Alligevel er de virkelige nok. De er en del af ham, fordi fortællingerne i lige så høj grad, som de faktiske begivenheder er med til at forme vores liv.

I anden del bogen fortsætter han til forældrene og sin egen opvækst. Historien bliver mere sammenhængende og detaljeret. Det skyldes selvfølgelig, at han kender mere til den nære historie, men det afspejler også, at han så at sige skriver sig selv frem og igennem sin krise.

Samtidig er det også en historie om fortællerens vej til at blive forfatter. Det handler både om den konkrete udvikling han gennemløb som studerende i København, men det handler lige så meget om hans tvetydige forhold til kunst. Hans arbejderbaggrund skinner tydeligt igennem i hans forsøg på at gøre kunsten til et arbejde med faste mødetider og en plads bag hans maskine (skrivemaskinen) i hans del af produktionsarbejdet. Det ses også i hans glæde ved at producere, ved bare at se stakken af manuskriptsider vokse ved siden af skrivemaskinen. Er det godt, giver det mening? Måske, måske ikke, men indsatsen kan man ikke tage fra ham.

Fortællingen blev lidt for fragmentarisk til at gøre bogen til en af mine favoritter, men det er en vældig god bog til læsekredse, fordi der virkelig er meget at diskutere og tale om. Mit første møde med Espedal bliver ikke det sidste! ( )

This novel's narrative moves seamlessly from one family member to the next, working its way down the family line of men. Perhaps, a little too seamlessly; it's hard to find the thread, but interestingly, it's not distracting. The style is flowy, and there are no sharp edges in his writing. His writing is very beautiful and chock-full of prose. ( )