Het minste dat je van ‘Post Mortem’ kunt zeggen, is dat het een ingenieus boek is, dat intrigeert, uitdaagt, op je gevoelens speelt, maar ook erg frustreert. Het is maar een gok, maar ik heb de indruk dat Terrin absoluut wou vermijden een melig boek te schrijven over de tragedie die zijn dochtertje ook in het echte leven is overkomen (een herseninfarct op drie-jarige leeftijd), en dat hij daarom die tragedie verpakt heeft in een postmoderne roman die focust op de wazige verhouding tussen werkelijkheid en fictie en op de complexe band tussen literatuur en realiteit. Uiteraard is het middendeel (over wat er met de driejarige Renée gebeurt) aangrijpend, je keel snoert dicht terwijl je het leest, en Terrin (of zijn alter ego Steegmans) bespeelt hier de fijnste literaire snaren. En de leeservaring van het derde deel, waarin je na aanvankelijk complete verwarring geleidelijk enkele puzzelstukken uit het eerste deel ziet samenkomen, is intellectueel wel enigszins bevredigend, maar je blijft toch met die vraag zitten: waar gaat dit nu eigenlijk over? Okay: een schrijver schrijft over een schrijver die schrijft over een schrijver, of een schrijver verbeeldt zich hoe een toekomstige biograaf uit een ogenschijnlijk banaal snippertje tekst (een e-mailtje) een universum aan gebeurtenissen en gevoelens afleidt (al of niet terecht), of een schrijver fantaseert over hoe hij het beeld van zijn persoon en zijn werk na zijn dood kan manipuleren, enz. … het zijn allemaal thematieken die in het boek aanwezig zijn en door elkaar lopen op een heel knappe manier (er zijn er trouwens nog wel enkele op te noemen). Veel vlees aan het bot dus voor wie erg meta-literair geïnteresseerd is. Maar om heel eerlijk te zijn: voor mij pakte de mayonaise niet. Met alle respect, maar dit is eerder iets voor sudoku-liefhebbers op topniveau, dunkt me. ( )

Een puzzelboek, soms irritant, dan weer fascinerend. De schrijver heeft een prettige vertelstijl, mild ironisch, die het eerste langzame deel verteerbaar maakt. Het drama in deel twee is heel intens beschreven, aangrijpend. Maar is het écht? Precies daarover gaat deze roman, het autobiografische in de literatuur. De hoofdpersoon is een schrijver die probeert te ontsnappen aan zijn toekomstige biograaf, door hem een kant-en-klare biografie aan te leveren, in de vorm van een roman over de schrijver T. Maar dan haalt de werkelijkheid hem in. Of niet? In het laatste deel van het boek komt de onvermijdelijke biograaf aan het woord, die al aan zijn werk begonnen is toen T nog leefde. Er zijn allerlei spiegeleffecten tussen de verhalen en in relatie tot de werkelijkheid: de achternaam van de auteur begint tenslotte ook met een T. In zekere zin heeft de schrijver Terrin een waargebeurde, dramatische geschiedenis in zijn familie binnen in een roman verstopt, uit bescherming tegen de journalisten, critici, het publiek, die ongegeneerd nieuwsgierig zijn naar zijn persoonlijke leven. Het is niet voor niets dat zijn dochtertje Renée (de naam!) in coma raakt precies op het moment dat de schrijver een grote prijs krijgt en beroemd wordt. Een boek om over te blijven nadenken.

Het boek lijkt mij de romanvorm van de paradox "Wat ik zeg, is niet waar", een slang die in zijn eigen staart bijt. Als de auteur namelijk stelt dat de schrijver T een namaakbiografie over hem schrijft, en hij T juist in die namaakbiografie de werkelijkheid laat noteren, dan kan geen enkele lezer nog beweren dat juist dat deel autobiografisch is. Ga maar na: als je vindt dat de schrijver Terrin autobiografisch heeft geschreven, naar de werkelijkheid, dan is wat hij zegt over T dus waar en dus is wat T presenteert als biografie nep, bedoeld om de toekomstige autobiograaf om de tuin te leiden. Als je daarentegen accepteert dat Terrin niet autobiografisch schrijft, dan is wat T schrijft waar, maar niet autobiografisch. Het enige wat voor de paradox nodig is, is dat T het verhaal over de dochter Renee geschreven heeft. Is dat het geheim van T, zoals in het kortste hoofdstuk vermeldt wordt? Dat T, die verzonnen is door Steegman, als het ware wraakneemt door zelf weer als Steegman te schrijven? Het lijkt me een mogelijke interpretatie, waarbij je T kunt interpreteren als Terrin en/of als Typemachine. Het middendeel is immers op een typemachine geschreven.

De auteur Terrin heeft een boek willen schrijven over het drama dat hem overkomen is, zonder dat hij de lezers, critici en journalisten de gelegenheid bood ermee aan de haal te gaan als autobiografie. Dat is hem gelukt door het verhaal in een paradoxale romanstructuur te verpakken. Een structuur die doet denken aan David Mitchell's Wolkenatlas. ( )

Een verrassend boek. Het boek bestaat uit drie delen: 1. Het verhaal van schrijver Emiel Steegman, die nadenkt over zijn nieuwe boek, T. Dat boek lijkt erg op zijn eigen leven. Een alwetende verteller vertelt dit verhaal. 2. Beschrijving van het herseninfarct en de gevolgen daarvan voor dochtertje Renée en de reactie van Emiel Steegman en zijn vrouw daarop. In de ik-vorm. 3. De biograaf van Emiel Steegman aan het woord; hij beschrijft een aantal filmpjes van Renée, die naar hem zijn gestuurd door Steegman.
Het eerste deel vond ik vooral ingewikkeld en niet geweldig boeiend. Deel 2 is heel aangrijpend en realistisch geschreven en heel direct, rauw. Deel 3 vond ik verrassend, omdat hiermee opeens wordt uitgezoomd uit het verhaal. Slimme techniek. ( )

Geen vreugde. We lezen het verhaal van de schrijver Peter Terrin over het ongeluk dat zijn kind overkomt. Autobiografisch, in een te complex literaire vorm gegoten. De roman raakt, dat wel. Voelde me triest en machteloos, maar ook teleurgesteld over de gekozen vorm. Spannend is het boek niet, veel mediabelangstelling verklapte het verloop van 'de gebeurtenis', het komt echter wel kort op de huid. ( )

Soms lijkt een boek een schilderij, of een muziekstuk... dit boek is voor mij een fijne pentekening. Opmerkelijk scherp beschreven observaties. En in het eerste deel staan wondermooie zinnen. ( )