John Pinder (1924–2015)

De Europese Unie is een complex gegeven, dat staat buiten kijf. Het komt vaak in het nieuws, heeft voor- en tegenwoordig redelijk wat tegenstanders (zie bijv. Brexit, Grexit, ...). Door z'n complexiteit weet je als EU-burger niet altijd waarom de EU bestaat, hoe die ontstaan is, hoe de lidstaten zich ertoe verhouden, en ga zo maar door.

Dan is een kleinood als dit boekje een van de verschillende opties als introductie tot die grootmacht waartoe we (EU-burgers) behoren. Het bevat elf hoofdstukjes, een lijst met afkortingen, een verklarende woordenlijst, en een tijdslijn waarin de belangrijkste gebeurtenissen, hervormingen, Verdragen, enz... zijn opgenomen en dit voor de periode 1946-2013. Ook staan er nog tips in voor wie meer over de EU wil lezen. Uiteraard is het een beperkte lijst en pro-EU. Er bestaan ook auteurs die meer kritisch tegenover de EU staan, of wel voor de EU zijn, maar niet alles even rooskleurig zien.

De elf hoofdstukken:
1) Het waarom van de EU?
2) Hoe de EU tot stand kwam
3) Hoe de EU wordt bestuurd
4) Één markt, één munt
5) Landbouw, regio's en begroting: conflicten over wie wat krijgt
6) Sociaal beleid en milieubeleid
7) 'Een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht'
8) Een grote civiele mogendheid... en meer of minder macht?
9) De EU en de rest van Europa
10) De EU in de wereld
11) Veel bereikt... maar wat nu?

De auteurs zijn zelf voorstanders van de EU en vinden dat die op bepaalde vlakken nog te weinig bevoegdheid heeft, dat valt niet te ontkennen. Echter staat dit ook zo in het boek zelf, waardoor je dus niet moet erover zaniken dat het boek niet EU-kritisch (genoeg) is: "We willen de lezer echter wel waarschuwen: de auteurs menen dat de behoefte aan effectief en democratisch bestuur de EG en de EU al stap voor stap vrij ver in een federale richting heeft bewogen en zij vinden dat de EU ook op deze weg moet doorgaan, al is het allerminst zeker dat dat inderdaad gebeurt."

Maar zoals ik al zei, als (een van de verschillende opties ter) introductie, is 'Europese Unie' toch wel een interessant boekje. Je leert hoe de EU na WO II ontstaan is, wie de grondleggers waren, welke voorwaarden eraan gekoppeld werden, het ontstaan van de Euro, ...

Je komt ook te weten waarom bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk nog steeds niet staat te springen om volledig deel ervan uit te maken (maar eerder om economische redenen in het verhaal meeging). Ook worden de verschillende verdragen (kort) besproken, de overeenkomsten met andere landen, de bevoegdheden op het terrein zelf (daar waar lidstaten zelf te weinig macht voor hebben), enz... enz... Op militair gebied, bijvoorbeeld, moet de EU nog steeds onderdoen voor o.a. de VS, maar blijkbaar bestaat ook daarover een akkoord: Als de EU op haar grondgebied bedreigd wordt, komt de VS ter hulp. Maar de EU is sowieso bezig zich op militair vlak te versterken.

De kwestie Turkije komt ook aan bod: Turkije probeert al jarenlang lid te worden van de EU, maar schendt veel van de voorwaarden: mensenrechten is daar een van.

Hoe zit de EU in elkaar? Je hebt de Raad, de Commissie, het Parlement, en nog verschillende andere organen. Afhankelijk van de situatie (wetgeving, bestuur, uitvoering, ...) heeft de Raad de autoriteit t.o.v. de Commissie, dan zijn de rollen eens omgedraaid, en in andere zaken heeft het Parlement dan weer iets meer te zeggen dan de Commissie (en omgekeerd).

En zoals het de politiek betaamt, is er ook wat gefoefel. De oudste leden gaan creatief met de spelregels om, de nieuwkomers proberen de brave leerling te zijn op dat vlak. Er is ook het aspect afspraken: Wij zorgen dat x in orde komt als jij/jullie kunnen zorgen dat y gebeurt. Deal?

Ik vond het wel mooi geschreven hoe de auteurs de EU zien t.o.v. de VS bijvoorbeeld: De EU kan, dankzij de ervaring en onderlinge overeenkomsten zorgen voor een vredevollere wereld, terwijl de VS het meer van haar militaire macht moet hebben.

Er staat m.a.w. zeer veel in, waardoor je dit best niet in een lezing aanpakt. Gezien de "dikte" is het ook makkelijk om het te herlezen, bijvoorbeeld, en al dan niet voor jezelf wat aantekeningen te maken om een beter inzicht te krijgen.

Andere lezers merkten op dat de auteurs té pro-EU waren, of bepaalde zaken niet goed genoeg belichtten, bijvoorbeeld. Als je wat meer kennis over de EU en haar werking hebt, kan ik daar best inkomen. Het is dus zaak om ook andere bronnen te raadplegen, niet in het minst de EU-website zelf, waarvan veel documenten e.d. gratis te downloaden zijn.

-------------------------

Belangrijke kanttekening over deze vertaling: Er staan meer dan een handvol typefouten in, van vergeten letters (zou dit de uitlijning anders beïnvloeden?) over vergeten of dubbele woorden tot zelfs letterlijke vertalingen (de Oekraïne?). Gezien deze versie uitgegeven werden door Amsterdam University Press verwacht je tot een zekere standaard. Dit is een vertaling en zeker een University Press onwaardig. Hoe Cornelis van Ginneken zoiets kon inleveren (of waren het die nà hem?) is me een supergroot raadsel.… (más)

This book covers the development of what is now the European Union from the foundation of the European Coal and Steel Community in 1950 to the UK's activation of Article 50 in 2017.

There were times when I felt overwhelmed by the blizzard of acronyms heading my way but my main impression, despite Brexit being only a very minor theme, was the sheer FOLLY of expecting the population at large to have an informed opinion on such a complex set of institutions. I am by inclination a Remainer simply as a member of the first generation not to have had to fight in a European war but I freely admit that is an emotional decision rather than a rational one based on a deep understanding of all the issues and I am sure most people's vote was similarly swayed by emotion rather than understanding.… (más)