A good introduction to the topic of the automation of or lives, with a good balance between case studies and theoretical - even if never too deep - reflection. To be complemented by some philosophical readings. ( )

In which Mr. Carr reminds us to look at what we pick up before we use it. ( )

'De glazen kooi' is het derde boek van [a:Nicholas Carr|151353|Nicholas Carr|https://d.gr-assets.com/authors/1403967896p2/151353.jpg] dat ik gelezen heb. Voorheen heb ik [b:The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains|9778945|The Shallows What the Internet Is Doing to Our Brains|Nicholas Carr|https://d.gr-assets.com/books/1349066787s/9778945.jpg|7205526] (zie mijn recensie hier) en [b:The Big Switch: Rewiring the World, from Edison to Google|16241165|The Big Switch Rewiring the World, from Edison to Google|Nicholas Carr|https://d.gr-assets.com/books/1367516473s/16241165.jpg|1141344] (zie mijn recensie hier) gelezen.

Ook nu bespreekt Carr de invloed van technologie, en vooral automatisering in dit geval, op ons dagelijks denken, doen en laten. En het is wel duidelijk dat technologie overal aanwezig is: in de wagen, op het werk, in de huizen, in elektronische toestellen, enz. Je kan het zo gek niet bedenken of het bestaat. En er is ook veel waaraan we zodanig gewend zijn, dat we niet meer beseffen dat het er is.

Carr heeft het over automatisering van het transport/vervoer. Vliegtuigen zitten vol elektronica, die ervoor zorgt dat alles vlot en veilig verloopt. De piloten kunnen soms wel tussenkomen, maar eigenlijk is dit minder en minder de bedoeling. Als er dan eens iets gebeurt, en de piloot maakt een verkeerd manoeuvre, kan dat kwalijke gevolgen hebben. Vooral omdat door automatisering je aangeleerde technieken verleert, vergeet, omdat middels technologie veel zaken kunnen geregeld worden. Idem met auto's: je verlaat je, onbewust of bewust, op de technologie. Maar als je dan moet ingrijpen, ben je het niet gewoon en kan je te bruusk of te laat reageren, waardoor het faliekant kan aflopen. M.a.w., er wordt een vals gevoel van veiligheid gecreëerd. Daardoor, aldus Carr, willen we ook minder weten over de werking van dit alles. Als het maar werkt. En dat geldt ook voor andere domeinen. Echter, o.a. Google en Mercedes zijn blijkbaar bezig met volautomatische auto's, waardoor de menselijke factor sterk verminderd wordt.

Automatisering op het werk is ook al decennia in voege: machines die mensen vervangen, of die veel werk van de mens/arbeider/bediende overnemen. Geprogrammeerde apparatuur kan al voor een groot stuk van de productie ingezet worden, waardoor de arbeider enkel nog op een knopje moet drukken of erop toezien dat alles vlot verloopt. Dat klinkt extreem, maar zulke gevallen bestaan wel degelijk. Of hoe de computer op kantoor het papier, de balpen, de typemachine, ... vervangen heeft. Hoe software veel van het denkwerk overneemt: tekstverwerkers, berekeningen, tekeningen (CAD voor architecten), en meer.

Over CAD-software: omdat die software met veel zaken rekening houdt (hoogtes, dieptes, bekabeling, leidingen, ...) zou dat ook een invloed hebben op het design van gebouwen, vooral als je bijvoorbeeld een vergelijking maakt tussen de middeleeuwen en de moderne tijd. M.a.w., dat er minder creatief wordt vormgegeven aan gebouwen, ook omdat volgens bepaalde wetgevingen alles efficiënter, minder verbruikend, duurzamer moet zijn.

Een ander interessant voorbeeld vond ik hoe Carr vertelde over de Inuit, hoe die zich verlieten op natuurlijke elementen wanneer ze op pad gingen: stand van de zon, sterkte en richting van de wind, dikte van het ijs, enzovoorts. Maar blijkbaar werken die mensen sinds een zekere tijd (ook) met GPS, waardoor ze de instructies en aangeduide routes volgen, zonder nog rekening te houden met de natuur, waardoor ze al eens een misstap kunnen doen. De moderne mens heeft tegenwoordig ook GPS, ook al zijn er nog kaartlezers onder ons. En die GPS geeft ons instructies over de te volgen route, duidt ze niet alleen aan. Geavanceerdere modellen geven verkeersinfo, of er flitscamera's staan, aan welke snelheid je je moet houden. Zonder erbij stil te staan of zelf de omgeving in het oog te houden, volgen we steeds de GPS. Als die dan plots uitvalt of we hebben 'm niet mee, dan voelen we ons verloren, zijn we ons gevoel voor richting kwijt. Ondanks het feit dat GPS wel voordelig kan zijn, alleen is het een zoveelste voorbeeld van hoe we technologie ons leven laten bepalen in veel situaties. Of kortweg: we zijn onze voeling met de natuur kwijt (aan het spelen).

Omdat veel zaken tegenwoordig zo vlot gedaan kunnen worden middels software en geprogrammeerde apparatuur, wordt onze creativiteit ingeperkt, denken we niet meer na over hoe iets werkt, hoe iets opgelost kan worden. We verlaten ons de dag van vandaag zeer veel op de technologie zonder er nog bij stil te staan wat de gevolgen zijn. We worden minder gestimuleerd; uitzonderingen daargelaten, zoals in veel situaties. We worden, m.a.w., gemakzuchtiger. Er is televisie om 's avonds de tijd te doden. Weet je iets niet? Snel even op Internet zoeken. Even swipen op de smartphone, even de QR-code scannen, even met de smartphone over de sensor en de betaling is gebeurd. Who cares wat erachter zit? Het werkt, toch? Snel en eenvoudig. De voorbeelden zijn legio.

Vroeger was een gereedschap een toegevoegde waarde, een verbetering van je talent. Met de automatisering is dat talent vervaagd, minder onderhouden, want de machine heeft het overgenomen en kan het sneller, goedkoper, efficiënter. En dankzij de uitvinding van o.a. de spoorwegen werden grenzen verlegd.

Automatisering wordt ook voor militaire doeleinden gebruikt. Carr vraagt zich af hoe toekomstige oorlogsvoering zal verlopen. Met robots? Zullen robots worden ingezet voor de veiligheid? Wat als ze een fout maken? Want een mens is geen geprogrammeerd wezen, het maakt telkens afwegingen, al dan niet ethische. Wil men robots ook zo gaan programmeren, zodat ze meer en meer menselijke trekken krijgen?

Op medisch gebied is de computer natuurlijk ook niet meer weg te denken, en niet enkel qua apparatuur voor bijvoorbeeld scans of bepaalde behandelingen. Blijkbaar bestaat er software waarop dokters zich kunnen baseren om een diagnose en remedie vast te stellen, dit op basis van ingevoerde gegevens over hun patiënten en de symptomen die ze beschrijven. Dit heeft als gevolg dat dokters minder hun opgedane kennis aanwenden, minder zelf nadenken over de toestand van hun patiënten en zich dus laten leiden door de software, deels omdat dit het werk vergemakkelijkt. Ik heb het nog niet gemerkt, maar na het lezen van dit boek zal ik bij een volgend doktersbezoek proberen erop te letten. Bij mijn (huis)dokter had ik alvast geen klagen, die werkte nog op de menselijke manier.

Carr heeft ook duidelijk laten weten in zijn vorige boeken dat hij niet tegen technologie op zich is, verre van. Hij wil wel de mensen wakker schudden opdat ze voor zichzelf even zouden nadenken over hoe technologie in hun leven aanwezig is en welke invloed/impact het heeft. Natuurlijk schetst Carr een enigszins donker beeld van de technologische maatschappij. Er zijn nochtans veel goede technologische ontwikkelingen (levensreddende, handige, nuttige, ...) geweest de afgelopen decennia - en maar goed ook, want ook dat duidt op inventiviteit van de mens -, maar zoals met andere zaken wordt technologie ook vaak misbruikt.

'De glazen kooi' is een aanrader voor wie even wil stilstaan bij het moderne, jachtige leven waarin technologie heerst en alomtegenwoordig is. Ook al herhaalt Carr zichzelf een aantal keer doorheen het boek, toch slaagt hij erin om bepaalde punten in een iets andere context of vanuit een ander standpunt te bespreken.

De vertaling is van goede kwaliteit. Het boek leest vlot, niet alleen omdat Carr een vlotte schrijfstijl heeft.

p.s.:Via een pre-read-actie van Maven Publishing kreeg ik een recensie-exemplaar toegestuurd (met dank aan Lydia Busstra). ( )

This book provides an interesting and necessary alternative way to think about technological progress and it's potential casualties. ( )

A moving, lyrical and rather beautiful meditation on the future of automation and the future of humanity. Nicholas Carr has some serious points to make about how automation, efficient and superficially advantageous as it is, can not only diminish our skills but our fundamental abilities and ultimately our sense of worth. This is not some anti-diluvian, Luddite tract (although Carr has a lot of respect for the Luddites) rather a plea for the human not to be removed entirely from the machine and the algorhthym. Carr has some frankly frightening examples from the world of aviation of how pilots now have so little flying to do (often less than 5 minutes per flight) that they are paying less attention and risk losing their skills. He is surely right when he points out that habitual use of GPS and digital maps changes the way we interact with our environment, reducing the world between our front door and our "destination" to meaningless public space. It can never again really be about "the journey". He is right that our mobile devices, constantly demanding our attention with their pings and beeps, prevent us from attaining immersion or flow in any activity. In short, we need human centric innovation and automation

Very well worth reading ( )